Artikel – Wat betekend GmbH & Co? Alles over Duitse rechtsvormen
Doet u zaken met Duitse ondernemers en vraagt u zich af wat die rare afkortingen achter de bedrijfsnamen betekenen? Of bent u zelf van plan een onderneming in Duitsland op te richten en weet u niet welke Duitse rechtsvormen met de Nederlandse te vergelijken zijn? In dit bericht leggen we het uit.
Ondernemers in Duitsland zijn verplicht de rechtsvorm achter hun handelsnaam te vermelden. Vandaar dat er altijd een ‘vreemde’ afkorting achter de bedrijfsnaam staat. Dit moet omdat anders de ondernemer het risico loopt dat zijn handelspartner het contract kan beschouwen als een contract met hem als natuurlijke persoon. Met persoonlijke aansprakelijkheid als gevolg.
GmbH
De meest voorkomende rechtsvorm in Duitsland is de Gesellschaft mit beschränkter Haftung (bedrijf met beperkte aansprakelijkheid) oftewel de GmbH. In grote lijnen is een GmbH te vergelijken met een BV. Het grootste verschil is dat bij een GmbH altijd een natuurlijke persoon statutair directeur moet zijn. De GmbH biedt van alle aansprakelijkheidsbeperkte rechtsvormen de meeste vrijheden voor de aandeelhouder. U kunt de aandelen net zoals in Nederland vrij flexibel organiseren. Winst en stemrecht kan net zoals bij prioriteits- of preferente aandelen, per aandeel grotendeels vrij bepaald worden. In principe geldt voor de GmbH dat alles wat niet in de wet over de GmbH, uitdrukkelijk verboden is, toegestaan is.
GmbH & Co. KG
Daarnaast is in Duitsland de GmbH & Co. KG een veelgebruikte rechtsvorm. Dit is een samenvoeging van de rechtspersoon GmbH en de Kommanditgesellschaft (vergelijkbaar met de Nederlandse commanditaire vennootschap, CV), waarbij de GmbH in principe alle aansprakelijkheid draagt. Omdat bij een KG slechts de beherende vennoot onbeperkt aansprakelijk is en de beherende vennoot in dit geval een GmbH is, is dit dus een aansprakelijkheidsbeperkte CV. Dat is opmerkelijk, omdat een CV bij de groep rechtsvormen hoort zonder rechtspersoonlijkheid en die zijn principieel niet aansprakelijkheidsbeperkt. Aansprakelijkheidsbeperkt zijn slechts kapitaalvennootschappen, dus de GmbH, de AG, de SE en de UG.
UG
De Unternehmergesellschaft Haftungsbeschränkt of UG is min of meer met een flex BV te vergelijken. Een UG is overigens niet als rechtsvorm aan te bevelen, mocht u zaken willen doen met derden. Technisch gezien is een UG een GmbH met als enig verschil dat het statutaire kapitaal minder dan 25.000 EUR is. Bij de oprichting van een GmbH bent u verplicht minimaal de helft van het statutaire kapitaal, dus minimaal 12.500 EUR, te storten. Als u voor een UG kiest, zet u dus eigenlijk een red flag in de markt. U had niet eens 12.500 euro over voor de oprichting van uw bedrijf, maar u wilt toch aansprakelijkheidsbeperkt zijn. Blijkbaar is er weinig vertrouwen in u eigen diensten of producten. U had immers ook voor 20 euro een eenmanszaak op kunnen richten.
Hoe werkt een incasso?
Wanneer is het nou van belang te weten of u zaken doet met een GmbH, een UG, een CV of een andere rechtsvorm? Dit speelt vooral op het moment dat u te maken heeft met wanbetaling. Mocht u daarmee te maken krijgen, dan is het goed te weten dat een incasso in Duitsland anders is geregeld dan in Nederland. Conservatoir beslagleggen via derden kan namelijk niet via een kort geding. Beslaglegging vergt altijd een vonnis van een rechtbank of een bijzondere notariële titel. Als u er niet uitkomt met een Duitse wanbetaler, kunt u dus niet zomaar beslag leggen. Daarom is het belangrijk te weten of uw Duitse zakenpartner wel of niet aansprakelijkheidsbeperkt is. Zo kunt u eventueel al in het begin van jullie zakenrelatie de juiste risicotoeslag in de prijzen hanteren.
Aansprakelijkheidsbeperkt betekent dat de GmbH, GmbH & Co. KG, UG (haftungsbeschränkt), AG of SE eventuele schulden volledig moet betalen totdat het vermogen van de vennootschap op is. Mocht het vermogen kleiner zijn dan de vordering, dan heeft de crediteur simpelweg pech. Hij kan zijn vordering in geval van een faillissementsprocedure op de lijst van crediteuren aanmelden.
Overzicht
Hieronder staat een lijst met alle Duitse rechtsvormen, de bijbehorende aansprakelijkheid én de vergelijkbare Nederlandse rechtsvormen. In detail zijn er uiteraard verschillen.
| Nederland | Duitsland | aansprakelijkheid |
| ZZP´er | Einzelunternehmer | De koopman is met zijn gehele privévermogen aansprakelijk |
| eenmanszaak | eingetragener Kaufmann (e.K.) | De koopman is met zijn gehele privévermogen aansprakelijk |
| maatschap | Gesellschaft bürgerlichen Rechts (GbR) | Elke vennoot is met zijn (privé)vermogen aansprakelijk |
| Vennootschap onder firma (vof) | offene Handelgesellschaft (oHG) | Elke vennoot is met zijn (privé)vermogen aansprakelijk |
| Commanditaire vennootschap (CV) | Kommanditgesellschaft (KG) | De beherend vennoot van een CV is met zijn gehele vermogen aansprakelijk. De stille vennoot slechts met zijn inbreng |
| CV met en BV als beherende vennoot | GmbH & Co. KG | Dit is een KG met een GmbH als beherend vennoot. Daarom is de aansprakelijkheid van een GmbH & Co. KG op het vermogen van de GmbH beperkt, plus de inleg van de stille vennoot |
| flex B.V. | Unternehmergesellschaft (haftungsbeschränkt) cq. UG | Dit is een GmbH met minimaal 1 EUR, maar minder dan 25.000 euro gestort kapitaal |
| B.V. | Gesellschaft mit beschränkter Haftung (GmbH) | De juridische entiteit GmbH (en niet de bestuurder die namens de GmbH een overeenkomst sluit) is met haar algeheel vermogen aansprakelijk, minimaal dus het gestort kapitaal t.h.v. 25.000 euro |
| N.V. | Aktiengesellschaft (AG) | zie GmbH, echter is het gestort kapitaal minimaal 50.000 euro |
| SE | Societas Europaea (SE) | zie AG. Echter is het gestort kapitaal minimaal 120.000 euro. Voordeel van een SE is dat makkelijk in alle EU-lidstaten filialen opgericht kunnen worden en de zetel in andere EU-lidstaten verplaatst kan worden |
| vereniging | eingetragener Verein (e.V.) | Principieel is slechts de vereniging met haar vermogen aansprakelijk. In geval van wanbeleid kan echter ook het bestuur aansprakelijk zijn. |
| coöperatie | Genossenschaft | Principieel is slechts de coöperatie met haar vermogen aansprakelijk. De leden zijn slechts aansprakelijk mits dit in de statuten van de coöperatie geregeld is. |
| Stichting | Stiftung | Principieel is slechts de stichting met haar vermogen aansprakelijk |
Wilt u meer weten over Duitse rechtsvormen, incasso en de kunst dit te voorkomen? Of wilt u meer weten over zakendoen in Duitsland in zijn algemeen? Wij staan u graag bij met acht Nederlandstalige en 41 Duitstalige advocaten en notarissen.
Nicki Welchering
Rechtsanwalt ALPMANN FRÖHLICH Rechtsanwaltsgesellschaft mbH,
+49 157 / 361 60 375